ພາສາລາວຕອນນີ້ມາທໍາຄວາມເຂົ້າໃຈກັບຄໍາວ່າ: ບາສີ ໃຫ້ຫລາຍຂື້ນ.
ເວົ້າລາວກັນ
ອະທິບາຍຄໍາວ່າ: ບາສີ ກັບຄວາມໝາຍໃນພາສາລາວ
ສູ່ຂວັນ ແລະ ບາສີ ແມ່ນພິທີກຳທາງຮີດຄອງປະເພນີລາວ ເຊິ່ງມີມາແຕ່ບູຮານນະການ ມີຄວາມໝາຍອັນດຽວກັນ ແຕ່ໃຊ້ບໍ່ເໝືອນກັນ ເພາະຄຳວ່າສູ່ຂວັນ ແມ່ນໃຊ້ກັບບຸກຄົນທຳມະດາສາມັນທົ່ວໄປ ແຕ່ຄຳວ່າບາສີ ແມ່ນໃຊ້ກັບບຸກຄົນຊັ້ນສູງທີ່ມີຖານະຕຳແໜ່ງ ເປັນເຈົ້າຄົນນາຍຄົນ ຫຼື ມີຖານັນດອນສັກເປັນຜູ້ໃຫຍ່ໄມ້ສູງ
ພິທີບາສີສູ່ຂວັນ ບາງຄັ້ງເອີ້ນວ່າພິທີ ບາສີ, ພິທີສູ່ຂວັນ (พิธีบายศรีสู่ขวัญ), ພິທີຮັບຂວັນ(พิธีรับขวัญ), ພິທີຖະຫວາຍທູບທຽນ, ແມ່ນປະເພນີຂອງຊາວໄທ ແລະ ລາວດ້ວຍຄວາມເຊື່ອຖືວ່າ ທຸກຄົນເກີດມາພ້ອມກັບນາມມະທໍາທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນມີຊື່ວ່າ: “ຂວັນ” ເຊິ່ງມີ ໜ້າ ທີ່ຮັບຜິດຊອບໃນການຮັກສາຊີວິດ ແລະ ຕິດຕາມເຈົ້າຂອງໄປທຸກຫົນທຸກແຫ່ງ.
ພິທີດັ່ງກ່າວແມ່ນເປັນການເຊື້ອເຊີນເອົາຂວັນທີ່ຫລົບ ໜີໄປ ໃຫ້ເຂົ້າມາຢູ່ກັບເນື້ອກັບຕົວ ແລະ ເຊື່ອວ່າມັນເປັນການເສີມສ້າງພະລັງໃຈໃຫ້ເຂັ້ມແຂງ ມີສະຕິ ແລະ ບໍ່ປະໝາດ.
ຕາມປະເພນີລາວ ການສູ່ຂວັນຍັງໃຊ້ໃນຫຼາຍກໍລະນີທີ່ຕິດພັນກັບການດຳລົງຊີວິດຂອງຄົນລາວ ເປັນຕົ້ນ ການສູ່ຂວັນຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ ການສູ່ຂວັນແຕ່ງດອງໃໝ່ ການສູ່ຂວັນອອກກຳໃໝ່ ຄົນເຈັບໜັກທີ່ເຊົາໃໝ່ ການສູ່ຂວັນເລົ້າເຂົ້າ ການສູ່ຂວັນກວຽນ ການສູ່ຂວັນງົວ-ຄວາຍ ການສູ່ຂວັນຜູ້ເຖົ້າ ການສູ່ຂວັນໃນໂອກາດວັນຂຶ້ນປີໃໝ່ ການບາສີພຣະສົງອົງຄະເຈົ້າ ການບາສີແຂກມາຢ້ຽມຢາມ ການບາສີເຈົ້າເມືອງ ເຈົ້າແຂວງ-ລັດຖະມົນຕີ ແລະ ຂັ້ນສູງອື່ນໆມາຢ້ຽມຢາມ ເປັນຕົ້ນ.
ປະເພນີ ບາສີສູ່ຂວັນ ໃຊ້ເຄື່ອງເຊື້ອເຊີນຂວັນທີ່ເອີ້ນວ່າ: ບາສີ, ເຮັດດ້ວຍໃບຕອງກ້ວຍທີ່ມີຮູບຄ້າຍຄືກັບກະທົງເປັນຊັ້ນໆ ມີຂະໜາດໃຫຍ່, ຂະໜາດນ້ອຍ, ຂຶ້ນໄປຕາມລໍາດັບ ເປັນ 3 ຊັ້ນ, 5 ຊັ້ນ, 7 ຊັ້ນ ຫລື 9 ຊັ້ນ. ມີເສົາປັກຢູ່ເຄິ່ງກາງເປັນແກນມີເຄື່ອງສັງເວີຍວາງຢູ່ໃນພາບາສີ ແລະ ມີໄກ່ຕົ້ມ ຫຼື ໄຂ່ຕົ້ມວາງໄວ້ໃນບາສີ ແລະ ມີຝ້າຍຂາວພັນໃສ່ໄມ້ສຽບໄວ້ຕາມໃບຕອງກ້ວຍອ້ອມພາບາສີເພື່ອເອົາໄວ້ມັດແຂນ ການບາສີ ມີຫຼາຍປະເພດເຊັ່ນ:ບາສີປີໃໝ່, ບາສີງານດອງ, ຕ້ອນຮັບແຂກ, ຮັບຊັ້ນ,ຮັບຕໍາແໜ່ງ,ບາສີແມ່ອອກລູກ,ຮຽນຈົບ, ຄົນເຈັບປ່ວຍ, ອອກກໍາແອນ້ອຍ…
ບາສີມີຂໍ້ສັນນິຖານວ່າໄດ້ປະດິດຂື້ນມາຈາກຄວາມເຊື່ອສາສະໜາພາມ [ອ້າງເຖິງຄວາມຈຳເປັນ], ໂດຍອີງໃສ່ການ ນຳ ໃຊ້ໃບຕອງກ້ວຍເພື່ອປະດິດບາສີ. ເພາະວ່າໃບຕອງກ້ວຍແມ່ນໃບທີ່ສະອາດ, ບໍລິສຸດ, ໂດຍບໍ່ມີມົນທິນຈາກອາຫານເກົ່າ ແລະ ອີກສິ່ງໜຶ່ງກໍ່ຄື ຮູບຊົງຂອງພູພຣະສຸເມຣຸ, ເຊິ່ງແມ່ນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງພຣະສິວະ ຕະຫຼອດຈົນເຖິງເຄື່ອງສັງເວີຍ ຍັງມີຄວາມເຊື່ອມາຈາກຄະຕິພາມ ເຊັ່ນ: ໄຂ່, ໝາກ ແຕງ, ໝາກ ພ້າວ, ໝາກພ້າວລວມທັງພິທີເຊັ່ນ:ການວຽນທຽນ ແລະ ພິທີການຕ່າງໆ.
ຕິດຕາມຂ່າວການເຄືອນໄຫວທັນເຫດການ ເລື່ອງທຸລະກິດ ແລະ ເຫດການຕ່າງໆ ທີ່ໜ້າສົນໃຈໃນລາວໄດ້ທີ່ DooDiDo
