ອະທິບາຍຄໍາວ່າ “ຕື່ນ” ມີຄວາມໝາຍແນວໃດ?

ຄໍາວ່າ “ຕື່ນ” ໝາຍເຖິງການຕື່ນນອນ, ຟື້ນຈາກການຫຼັບ ຫຼື ລູກນອນ ຫຼື ອອກຈາກການຫຼັບ, ໝາຍ ເຖິງການຕື່ນຈາກການເຂົ້າສໍາມະທິ ຫຼື ເຂົ້າຊານຂອງພະ ຫຼື ຜູ້ຊົງສິນ ຫຼື ການຈໍາສິນ. ຄົນສະໄໝກ່ອນ ຍັງໃຊ້ຄໍາດັ່ງກ່າວເພື່ອປຽບທຽບ, ເປັນຄໍາສອນຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ຢ່ານອນຕື່ນສວາຍ ຢ່າອາຍທໍາກິນ ຢ່າໝີ່ນ ເງິນນ້ອຍ ຢ່າຄອຍວາດສະໜາ, ຕື່ນກ່ອນໄກ່ ໝາຍເຖິງການຕື່ນເຊົ້າໆ ເພາະໄກ່ທໍາມະຊາດຕື່ນອອກຫາ ກິນແມ່ນເຊົ້າມືດຍັງບໍ່ແຈ້ງດີ, ໃຫ້ຕື່ນເດິກລຸກເຊົ້າ ເພື່ອໜຶ້ງເຂົ້າເປົ່າໄຟ ໝາຍເຖິງໃຫ້ດຸໝັ່ນຕື່ນແຕ່ເຊົ້າ ເພື່ອທໍາມາຫາກິນ, ໃຫ້ຕື່ນເດີກຄືກາໃຫ້ຫາກິນຄືໄກ່ ໝາຍເຖິງໃຫ້ມີຄວາມດຸໝັ່ນ ພາກພຽນອົດທົນ, ໃຫ້ຕື່ນແຕ່ເດິກ ໃຫ້ໄປເສິກແຕ່ໜຸ່ມ ຈິ່ງມີປະສົບປະການ, ຢ່າຂີ້ຄ້ານ ຕື່ນສວາຍໝາຍ ເຖິງບໍ່ໃຫ້ເປັນຄົນຂີ້ ຄ້ານ.

ນອກຈາກນີ້, ຍັງໝາຍເຖິງການຕື່ນຕົກໃຈ ຈົນຫຼົງໜ້າຫຼົງໜ້າຫຼົງຫຼັງ ຫຼື ການສະເດີດຕື່ນຈາກສິ່ງໃດສິ່ງ ນື່ງໂດຍບັງເອີນ ເຊັ່ນ: ຕື່ນສຽງແກລົດ, ຕື່ນສຽງຟ້າຜ່າ, ຕື່ນຂ່າວ ໝາຍເຖິງເຫັນຂ່າວແລ້ວຕົກໃຈ, ຕື່ນ ຍຸບ, ຕື່ນຕູມ ຫຼື ກະຕ່າຍຕື່ນຕູມ. ຕື່ນ ຍັງສາມານໍາໄປປະສົມກັບຄໍາອື່ນ ເຊັ່ນ: ຕື່ນເຕັ້ນ ໝາຍເຖິງການ ເຮັດສິ່ງທ້າທາຍ ຫຼື ຖືກກົດດັນ ແລະ ຫົວໃຈເຕັ້ນແຮງ, ຕື່ນຕັນໃຈ ໝາຍເຖິງຮູ້ສຶກດີໃຈຫຼາຍຈົນບໍ່ຮູ້ຊິເວົ້າ ບາງເທື່ອກໍນໍ້າຕາອອກ, ຕື່ນຕົວ ໝາຍເຖິງການສະໝັກໃຈເຮັດສິ່ງໃດນຶ່ງໂດຍບໍ່ໃຫ້ຜູ້ອື່ນບອກ.

ສະນັ້ນ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໃຈ ການນໍາໃຊ້ຄໍາດັ່ງກ່າວໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເຮົາມາເບິ່ງລາຍລະອຽດດັ່ງລຸ່ມນີ້:

ຄຳວ່າ “ຕື່ນ”.

“ຕື່ນ” (1. ຄໍາກິລິຍາ) ອອກຈາກການຫຼັບ, ບໍ່ຫຼັບ, ຕົກໃຈຈົນຫຼົງໜ້າຫຼົງເຕ້ນ ຫຼື ຢຸດ.

ຕົວ­ຢ່າງ: 

• ລາວຈັ່ງແມ່ນເປັນຄົນດຸໝັ່ນ ຕື່ນແຕ່ເດິກ ໜຶ້ງເຂົ້າ, ລ້າງຖ້ວຍ, ກວາດເຮືອນ, ເກືອເປັດເກືອໄກ່ ແລະ ອອກໄປຫ້ອງການແຕ່ເຊົ້າ.
• ເດັກນ້ອຍສະໄໝນີ້ຕິດເກມ ຫຼີ້ນໝົດຄືນ ພໍຮອດຮຸ່ງເຊົ້າພັດບໍ່ຕື່ນນອນ ຈົນຮອດທ່ຽງຈຶ່ງຕື່ນ ຈັ່ງແມ່ນບໍ່ເປັນວຽກບໍ່ເປັນງານ.
• ຟ້າຜ່າສຽງດັງ ປັງ! ຄົນຢູ່ໄກ້ພາກັນຕື່ນຕົກໃຈ ໂດດເຕັ້ນແບບບໍ່ຮູ້ໂຕ ແຕ່ຍັງດີທີ່ບໍ່ມີຜູ້ໃດໄດ້ຮັບ ບາດເຈັບ.
• ລົດໃຫຍ່ແກ່ດິນແລ່ນມາໃກ້ໆລົດຂ້ອຍແລ້ວບີບແກໃສ່ ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍແລະໝູ່ຕື່ນຕົກໃຈຢ່າງແຮງ ຈົນຕ້ອງຢຸດລົດແບບກະທັນຫັນ.

ສະຫຼຸບ.

ຄໍາວ່າ “ຕື່ນ” ໝາຍເຖິງການຕື່ນນອນ ຫຼື ຟື້ນຈາກການຫຼັບ ຫຼື ການເຂົ້າສໍາມະທິ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງ ໝາຍເຖິງການຕື່ນຕົກໃຈ ໃນສິ່ງໃດສິ່ງນຶ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນໂດຍເຮົາບໍ່ທັນຕັ້ງສະຕິ.

ຕິດຕາມຂ່າວການເຄືອນໄຫວທັນເຫດການ ເລື່ອງທຸລະກິດ ແລະ ເຫດການຕ່າງໆ ທີ່ໜ້າສົນໃຈໃນລາວໄດ້ທີ່ DooDiDo