ອະທິບາຍຄໍາວ່າ “ນ້ອຍ” ມີຄວາມໝາຍແນວໃດ?

ຄຳວ່າ “ນ້ອຍ” ແມ່ນການເອີ້ນ ຫຼື ຮຽກຢ່າງນຶ່ງຕໍ່ຜູ້ທີ່ມີອາຍຸຍັງອ່ອນ ຫຼື ເຍົາໄວ ເອີ້ນວ່າ ເດັກນ້ອຍ ຊຶ່ງເປັນຄໍາແທນຊື່ ອາດຈະເປັນນາງ ຫຼື ທ້າວ ກໍ່ໄດ້ ເຊັ່ນ: ອີ່ນ້ອຍ, ນາງນ້ອຍ, ບັກນ້ອຍ, ທ້າວນ້ອຍ (ບັກຫໍາ ກະວ່າ). ຈາກເດັກນ້ອຍ ຈຶ່ງກ້າວໄປເປັນຄົນໜຸ່ມ ຫຼື ໄວລຸ້ນ ກ່ອນກ້າວໄປເປັນຜູ້ແກ່, ຜູ້ເຖົ້າ, ຄົນຊະລາ (ອາຍຸຫຼາຍ) ຕາມສັງຂາດຂອງມະນຸດ.

ນອກຈາກນີ້, “ນ້ອຍ” ຍັງໝາຍເຖິງ ເມຍນ້ອຍ ຊຶ່ງແມ່ນການເອີ້ນເມຍຄົນທີ່ສອງຂຶ້ນໄປ. ຖ້າໃນປະເທດລາວ ການເອົາເມຍນ້ອຍຫ້ອຍເມຍປາຍ ຖືວ່າຜິດກົດໝາຍ ເພາະອະນຸດມັດໃຫ້ເອົາໄດ້ພຽງຜູ້ດຽງ. ແຕ່ກໍມີ ບາງເຜົ່າທີ່ມີຮີດຄອງປະເພນີສາມາດເອົາໄດ້ຫຼາຍຄົນ.

ຄໍາວ່າ “ນ້ອຍ” ກົງກັນຂ້າມກັບ ຄໍາວ່າ “ເມຍຫຼວງ ຫຼື ເມຍໃຫຍ່”. ອີກຄວາມໝາຍນຶ່ງ ນ້ອຍ” ຍັງໝາຍເຖິງຄົນ, ສັດ ຫຼື ຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າ ແລະ ສິ່ງອື່ນໆ ທີ່ມີຂະໜາດບໍ່ໃຫຍ່ ຫຼື ມີຮູບຮ່າງບໍ່ທຽບເທົ່າກັບຢ່າງອື່ນ, “ນ້ອຍ” ບາງຄັ້ງເອີ້ນ ກິ, ເອີ້ນ ກິດ ຫຼື ສັ້ນ ກໍໄດ້ ເຊັ່ນ: ທ້າວກິ (ຍ້ອນຮູບຮ່າງເຕ້ຍຕອນເກີດ ຫຼື ອາໄວຍະວະເພດສັ້ນ ຫຼື ນ້ອຍ), ຄວາຍເຂົາກິ (ເຂົາສັ້ນ ຫຼື ບໍ່ຍາວທຽບປົກກະຕິ), ໄມ້ກິດ (ໄມ້ລໍາສັ້ນ), ລົດຮູບຮ່າງສັ້ນ ເປັນຕົ້ນ.

ສະນັ້ນ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໃຈ ການນໍາໃຊ້ຄໍາດັ່ງກ່າວໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເຮົາມາເບິ່ງລາຍລະອຽດດັ່ງລຸ່ມນີ້:

ຄຳວ່າ “ນ້ອຍ”.

“ນ້ອຍ” (1. ຄໍານາມ) ເປັນຄໍາແທນຊື່ ເດັກນ້ອຍ ຈະເປັນນາງ ຫຼື ທ້າວກໍ່ໄດ້ ເຊັ່ນ: ອີ່ນ້ອຍ, ບັກນ້ອຍ.ເມຍຄົນທີ່ສອງຂຶ້ນໄປ ຮຽກ ເມຍນ້ອຍ ດັ່ງວ່າ “ເອົາເອື້ອຍໄປເປັນເມຍນ້ອຍຮອງຕີນໃຊ້ຊ່ວງກໍດີດາຍ ເພື່ອນພະເຈົ້າປ່າໄມ້ ພໍນ້ອງປາກຈາແດ່ແມ” (ສິນ). (2. ຄໍາກິລິຍາວິເສດ) ບໍ່ໃຫຍ່, ກິ, ກິດ, ສັ້ນ.

ຕົວຢ່າງ:

ພາຍຫຼັງເລີກຮຽນ, ໃນໂຮງຮຽນປະຖົມເດັກນ້ອຍທັງຍິງ ແລະ ຊາຍພາກັນແລ່ນຫຼີ້ນຢ່າງມ່ວນຊື່ນ ແລະ ສົ່ງສຽງແຊວໆ.
ນາຍບ້ານໄດ້ເຮັດບົດບັນທຶນ ກໍລະນີທີ່ເມຍຫຼວງໄດ້ມາແຈ້ງເອົາຜິດຜົວຍ້ອນໄປມີເມຍນ້ອຍ ແລະ ເກີດປາກສຽງຜິດຖຽງກັນ.
ຄວາຍກິ ຊົນກັບຄວາຍເຂົາຍາວ ໃນໄລຍະສັ້ນໆ ແລະ ຄວາຍເຂົາຍາວຖືກຊົນເຂົາກິດໄປ ເຮັດໃຫ້ແລ່ນໜີງໄວວາ.

ສະຫຼຸບ.

ຄໍາວ່າ ນ້ອຍ ແມ່ນຄໍາແທນຊື່ໃຊ້ເອີ້ນ ເດັກນ້ອຍ ຫຼື ເອີ້ນຄົນອາຍຸອ່ອນ, ເຍົາໄວ ສາມາດໃຊ້ຮຽກທັງຍິງ ແລະ ຊາຍ ດັ່ງ ອີ່ນ້ອຍ, ນາງນ້ອຍ, ບັກນ້ອຍ, ທ້າວນ້ອຍ (ບັກຫໍາ ກະວ່າ). ນ້ອຍ ຍັງແມ່ນຊື່ຮຽກ ເມຍນ້ອຍ ຊຶ່ງເປັນເມຍຄົນທີ່ສອງຂຶ້ນໄປ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນເມຍຫຼວງ ຫຼື ເມຍໃຫຍ່ ຊຶ່ງເປັນເມຍຄົນທໍາອິດ. ນອກຈາກນີ້ “ນ້ອຍ” ແມ່ນ ກິ, ກິດ ຫຼື ສັ້ນ ນັ້ນເອງ.

ຕິດຕາມຂ່າວການເຄືອນໄຫວທັນເຫດການ ເລື່ອງທຸລະກິດ ແລະ ເຫດການຕ່າງໆ ທີ່ໜ້າສົນໃຈໃນລາວໄດ້ທີ່ DooDiDo