ข้อควรรู้ “Long COVID” อาการหลงเหลือหลังติดเชื้อโควิด-19

อาการลองโควิดจะมีอาการแตกต่างกันไปในแต่ละคน เป็นอาการที่ไม่มีลักษณะตายตัว

ตอนนี้สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 ยังมีการแพร่ระบาดอย่างต่อเนื่อง ตลอดระยะเวลา 3 ปี มีผู้เสียชีวิตจากการติดเชื้อมากมายโดยไม่ทันตั้งตัว และเกิดจากความประมาทและการใช้ชีวิตที่ไม่ระมัดระวังและติดเชื้อโดยไม่รู้ตัวบ้าง เมื่อติดเชื้อแล้ต้องเข้าทำการรักษาตามอาการต่อไป โดยผู้ติดเชื้อรายที่มีอาการรุนแรงมักมีอาการของโรคปอดอักเสบและอาจอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ เป็นที่ทราบกันดีกว่าโรคนี้สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คน ไม่ว่าจะเป็นจากการไอ จาม หรือสัมผัสกับสารคัดหลั่งของคนที่ติดเชื้อ

ลองโควิด (Long COVID) หรือ Post Covid-19 Syndrome คือ ภาวะของคนที่หายจากโควิด-19 แล้วแต่ยังต้องเผชิญกับอาการที่หลงเหลืออยู่ เชื้อโควิดหายจากร่างกายไปแล้ว แต่บางอาการกลับไม่หายไปด้วย อาการลองโควิดจะมีอาการแตกต่างกันไปในแต่ละคน เป็นอาการที่ไม่มีลักษณะตายตัว สามารถเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย ตั้งแต่ระบบหายใจ ระบบประสาท ระบบทางเดินอาหาร หัวใจและหลอดเลือด ทำให้ผู้ที่หายป่วยบางรายยังไม่สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ปกติเหมือนเดิม วันนี้เราจะพามารู้จักอาการ (Long COVID) กันค่ะ

Long COVID คืออะไร

Long COVID  หรือ อาการหลงเหลือหลังติดเชื้อโควิด-19 ในระยะยาว เนื่องจากในขณะที่ป่วยโควิด-19 ร่างกายมีการสร้างแอนติบอดีบางอย่างขึ้นมา และไปจับกับโปรตีนเซลล์ของอวัยวะบางส่วนในร่างกาย และไปทำลายอวัยวะส่วนต่าง ๆ อาการ Long COVID

เป็นอาการเจ็บป่วยที่ไม่มีลักษณะตายตัว อาจเหมือนหรือต่างกันในแต่ละบุคคล ซึ่งผลกระทบของ Long COVID สามารถเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย ตั้งแต่ระบบหายใจ, ระบบประสาท,ระบบทางเดินอาหาร,หัวใจและหลอดเลือด ทำให้ผู้ที่หายป่วยบางรายยังไม่สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้อย่างเดิม ซึ่งมีโอกาสเกิดขึ้นได้ 30-50% จากจำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่รักษาหายแล้ว

กลุ่มเสี่ยงที่อาจจะพบอาการ Long COVID

• ผู้สูงอายุ
• ผู้ทีมีภาวะอ้วน
• ผู้ที่มีโรคประจำตัว
• ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันต่ำ
• ผู้มีในขณะติดเชื้อโควิด-19 มีอาการรุนแรง กลุ่มนี้จะมีความเสี่ยงในการเกิด Long COVID ได้มากกว่ากลุ่มที่ติดเชื้อและไม่มีอาการ
• แต่ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการไม่หนักหรือผู้ป่วยที่ติดเชื้อแบบไม่แสดงอาการ ก็สามารถมีโอกาสที่จะเกิดอาการ Long COVID ได้เช่นเดียวกัน แต่จะไม่พบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันที่ได้จากการรับวัคซีน

อาการ Long Covid หรือผลกระทบระยะยาวต่อสุขภาพ ที่อาจเกิดขึ้นได้ มีอะไรบ้าง

• ปวดหัว มึนงง ไม่สดชื่น
• ความจำสั้น สมาธิสั้น
• แสบตา คันตา น้ำตาไหล
• คัดจมูก จมูกไม่ได้กลิ่น
• การรับรสชาติอาหารเปลี่ยนไป หรือพบอาการชาที่ลิ้นในบางราย
• มีอาการไอ หอบเหนื่อย หายใจไม่ทัน
• ใจสั่น เจ็บแน่นหน้าอก หายใจลำบาก
• มีไข้
• ปวดท้อง อาหารไม่ย่อย
• ปวดข้อ กล้ามเนื้อลีบ กล้ามเนื้ออ่อนแรง
• มีภาวะสมองล้า
• นอนไม่หลับ
• ความดันโลหิตสูง
• วิตกกังวล ซึมเศร้า
• 10 อาการ ที่พบมากที่สุดใน Long COVID คือ 1) เหนื่อยล้า, 2) หายใจไม่อิ่ม, 3) ปวดกล้ามเนื้อ, 4) ไอ, 5) ปวดหัว, 6) เจ็บข้อต่อ, 7) เจ็บหน้าอก, 8) การรับรู้กลิ่นเปลี่ยนไป, 9) อาการท้องร่วง และ 10) การรับรสเปลี่ยนไป

ภาวะแทรกซ้อนของโควิด-19 ที่อาจเกิดขึ้นได้

• ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน
• มีปัญหาเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด
• ไตวายเฉียบพลัน
• ตับอักเสบเฉียบพลัน
• ภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาท
• ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด
• ผลข้างเคียงจากการรักษาโควิด-19
• กล้ามเนื้ออ่อนแรง
• ภาวะเครียดหลังผ่านเหตุการณ์ร้ายแรง (PTSD)
• โดยแพทย์จะพิจารณาอาการต่าง ๆ โดยแบ่งออกเป็น

1. อาการที่เกิดขึ้น เกิดจากการนอนโรงพยาบาลเป็นระยะเวลานาน  เช่น อาการจิตตก ซึมเศร้า ติดเตียง แผลกดทับ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อในส่วนต่าง ๆ
2. อาการเกิดจากผลแทรกซ้อนที่ได้รับจากยาขณะเข้ารับการรักษาโควิด-19 ส่วนใหญ่ยารักษาโรคโควิด-19 มักจะไม่พบผลแทรกซ้อนในระยะยาว เนื่องจากผู้ป่วยจะได้รับยาในระยะสั้น ๆ แต่อาจสามารถพบได้กับยาที่รักษาอาการข้างเคียงอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างรักษาโควิด-19 เช่น ยากลุ่ม สเตียรอยด์ อาการที่อาจพบได้หลังกลับบ้าน เช่น แสบกระเพาะ รู้สึกเหมือนมีอาการกรดไหลย้อน ค่าน้ำตาลไม่คงที่ หรือมีอาการทางเบาหวาน
3. อาการที่เกิดจากผลแทรกซ้อนของโควิด-19 อาจเกิดขึ้นได้ในระยะ 1 เดือนถึง 1 เดือนครึ่ง แบ่งออกเป็น

กลุ่มที่มีอาการต่อเนื่อง มาตรวจและไม่พบความผิดปกติ เช่น หอบเหนื่อย เพลีย รู้สึกเหมือนร่างกายยังไม่ฟื้น การรักษา จะรักษาตามอาการ รอจนร่างกายปรับและฟื้นตัว

ภาวะลองโควิดยังไม่มีสาเหตุที่แน่ชัดแต่สามารถทำให้เกิดความผิดปกติกับร่างกาย และจิตใจของผู้ที่เคยติดเชื้อโควิด-19 ได้ DooDiDo จึงแนะนำให้หมั่นสังเกตและประเมินร่างกายตัวเองอยู่เสมอหลังจากหายป่วย หากพบอาการผิดปกติควรไปพบแพทย์โดยเร็ว เพื่อตรวจประเมินสภาพร่างกาย รับการรักษาและวางแผน การฟื้นฟูร่างกายที่เหมาะสม เนื่องจากอาการดังกล่าวอาจเกิดขึ้นระยะยาวและส่งผลกระทบต่อชีวิต ประจำวัน และหากปล่อยไว้นานก็อาจเป็นอันตรายได้ การตรวจร่างกายเป็นประจำตามคำแนะนำของแพทย์ก็เ ป็นเรื่องที่สำคัญไม่แพ้กัน เพราะจะช่วยให้รู้ทันความผิดปกติที่เกิดขึ้นและสามารถดูแลตัวเองได้อย่างเหมาะสม

ขอบคุณแหล่งที่มา: https://vichaivej-nongkhaem.com