ອະທິບາຍຄໍາວ່າ “ຕົກ” ມີຄວາມໝາຍແນວໃດ?

ຄໍາວ່າ “ຕົກ” ມີຫຼາຍຄວາມໝາຍນຶ່ງໃນນັ້ນ ໝາຍເຖິງ ຫຼຸດລົງ ຫຼື ຕົກຈາກບ່ອນສູງລົງມາ ເຊັ່ນ: ນໍ້າຕົກ, ຝົນຕົກ, ຍົນຕົກ, ຕົກຕົ້ນໄມ້. ພ້ອມນັ້ນ, ຍັງໝາຍເຖິງຫຼຸດຈາກຖານະສູງ ເຊັ່ນ: ຕົກຫ້ອງ, ຕົກຕໍາແໜ່ງ, ຕົກການ, ຕົກງານ, ຕົກຕໍ່າ, ຕົກອັບ, ຕົກທຸກໄດ້ຍາກ ແລະ ຍັງມີຄວາມໝາຍວ່າ ເຖິງ ຫຼື ຮອດຍາມ ດັ່ງ: ຕົກຍາມຮ້ອນ, ຕົກກາງຄືນ, ຕົກຕອນເດິກ, ຕົກຮຸ້ງແຈ້ງ, ຕົກຕອນເຊົ້າ, ຕົກຕອນບ່າຍ ຫຼື ຕົກຍາມບ່າຍ.

ອີກ ຄວາມນຶ່ງແມ່ນ ຈາງ ຫຼື ເສົ້າໝອງ ເຊັ່ນ: ສີຕົກ, ຕົກສີ, ຕົກໂໝກ, ຕົກເຫັດ. ພ້ອມນັ້ນ, ຍັງໝາຍ ເຖິງຂາດເຊັ່ນ: ດັ່ງຂຽນໜັງສືຕົກ, ໄຟຕົກ. ໝາຍເຖິງບັນລຸໄດ້ ຫຼື ສໍາເລັດຜົນ: ປົງຕົກ, ຄຶດຕົກ. ນອກນັ້ນ, ເວລາໄປບວກກັບຄໍາອື່ນຍັງໃຫ້ຫຼາຍຄວາມໝາຍອອກໄປເປັນຕົ້ນ ຕົກກະເທີນ ໝາຍເຖິງ ໄດ້ເຮັດ ຫຼື ເວົ້າ ແລ້ວຕ້ອງປະຕິບັດ, ຕົກກ້າ ແມ່ນການເອົາເຂົ້າເປືອກທີ່ແຊ່ນໍ້າໄວ້ໄປຫວ່ານລົງໄຮ່ນາ ເພືອໃຫ້ເກີດເປັນກ້າ, ຕົກລົງ ໝາຍເຖິງ ຍິນຍອມພ້ອມໃຈ ແລະ ມີຄໍາປະສົມອີກຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ຕົກມັນ (ຊ້າງຕົກມັນ), ຕົກ ລູກ, ຕົກເລືອດ, ຕົກສະເງີ້, ຕົກຕະລຶງ, ຕົກໃຈ, ຕົກອົກຕົກໃຈ, ຕົກຕາ, ຕົກແຕ່ງ, ຕົກວົງລ້ອມ, ຕົກນໍ້າ ບໍ່ໄຫຼຕົກໄຟບໍ່ໄໝ້, ຕົກໝູ່ແຮ້ງເປັນແຮ້ງ ຕົກໝູ່ກາເປັນກາ, ຕົກນາລົກ, ຕົກເຫວ, ຕົກທອດ.

ສະນັ້ນ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໃຈ ການນໍາໃຊ້ຄໍາດັ່ງກ່າວໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເຮົາມາເບິ່ງລາຍລະອຽດດັ່ງລຸ່ມນີ້:

ຄຳວ່າ “ຕົກ”.

“ຕົກ” (1. ຄໍາກິລິຍາ) ຫຼຸດລົງ, ວາງລົງມາຈາກທີ່ສູງ, ຫຼຸດຈາກຖານະສູງ ດັ່ງ ຕົກຕໍາແໜ່ງ, ເຖິງ ດັ່ງຕົກຍາມຮ້ອນ, ຈາງ ດັ່ງສີຕົກ, ຂາດ ດັ່ງ ດັ່ງຂຽນໜັງສືຕົກ. (2. ຄໍາກິລິຍາວິເສດ) ຕະຫຼອດ, ບັນລຸ, ສໍາເລັດ ດັ່ງ ປົງຕົກ, ຄຶດຕົກ.

ຕົວຢ່າງ:

ນໍ້າຕົກຕາດກວາງຊີ ຕົກສູງຫຼາຍສິບແມັດ ແລະ ມີຫຼາຍຊັ້ນ ເປັນນໍ້າຕົກທີ່ງາມຫຼາຍ ແຕ່ລະປີມີຄົນ ໄປທ່ຽວຫຼາຍພັນຄົນ.
ລາວຕົກຕໍາແໜ່ງ ຍ້ອນເຮັດວຽກບໍ່ໄດ້ ອີກຢ່າງນຶ່ງລາວກໍບໍ່ມັກປະຕິບັດລະບຽບການທີ່ອົງກອນວາງ ອອກ.
ພໍຕົກລະດູຝົນ ປະຊາຊົນເລີ່ມຕົກກ້າ ເພື່ອໄວ້ດໍານາຢ່າງເປັນຂະບວນຟົດຟື້ນ.
ເຮືອນຂ້ອຍຕັ້ງໄດ້ຫຼາຍປີດັ່ງນັ້ນຈິ່ງຕົກສີ ແລະ ຈະໄດ້ທາສີຄືນໃໝ່ໃນມໍ່ໆນີ້.
ໃນເມື່ອກ່ອນລາວຄຶດນໍາແຕ່ເລື່ອງເງິນໆ ຄໍາໆ ແລະ ຄຶດບໍ່ຕົກ ຈິ່ງເຮັດໃຫ້ລາວນອນບໍ່ຫຼັບສຸດທ້າຍ ກໍມີບັນຫາເລື່ອງສຸຂະພາບ. ປະຈຸບັນ ລາວສາມາດປົງຕົກ ຈິ່ງເຮັດໃຫ້ສຸຂະພາບຄ່ອຍໆດີຂຶ້ນ.

ສະຫຼຸບ.

ຄໍາວ່າ “ຕົກ” ໝາຍເຖິງການຫຼຸດລົງ, ການຕົກລົງມາຈາກທີ່ສູງ, ການຫຼຸດຈາກຖານະສູງ. ໝາຍເຖິງ ເຖິງ ຫຼື ຮອດຍາມ, ໝາຍເຖິງສີຈາງລົງ, ໝາຍເຖິງຂາດ (ໄຟຕົກ). ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງໝາຍເຖິງການບັນລຸຜົນ ຫຼື ສໍາເລັດຜົນ.

ຕິດຕາມຂ່າວການເຄືອນໄຫວທັນເຫດການ ເລື່ອງທຸລະກິດ ແລະ ເຫດການຕ່າງໆ ທີ່ໜ້າສົນໃຈໃນລາວໄດ້ທີ່ DooDiDo