เกษตรทางเลือกทำเกษตรผสมผสาน เลี้ยงปลาในปลาข้าว

WM

ภาพจากฟาร์มไทยแลนด์

เลี้ยงปลาในนาข้าว เกษตรทางเลือกทำเกษตรผสมผสาน สร้างรายได้อีกทาง

เกษตรทางเลือกทำเกษตรผสมผสาน ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว คำๆนี้ หลายท่านคงจะเคยได้ยินติดหูมากันตั้งแต่เด็ก ๆ แต่ถ้าเป็นสมัยนี้อาจจะมีคำต่อมาอีกว่า เมื่อในนามีข้าวและมีน้ำ มันก็ต้องมีปลาในเวลาต่อมา จนเป็นที่มาของการเลี้ยงปลาในนาข้าว

การเกษตรแบบผสมผสานอย่างที่เราให้ความสนใจกันจริงๆแล้วในต่างจังหวัดตามชนบทเค้าทำกันมาตั้งแต่นานมาแล้วโดยอาจจะเป็นการตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตามเพราะว่าการเลี้ยงปลาที่มีอยู่อย่างธรรมชาติโดยไม่ต้องปล่อยปลาเพิ่มเติมเข้าไป

แต่เนื่องด้วยปัจจุบันการใช้สารเคมีทำให้ปลาต่างๆก็หนีไปอาศัยตามต้นน้ำหรือแม่น้ำลำธารกันเกือบหมดเหลือแต่ปลาที่สามารถทนต่อสภาพน้ำที่มีสารเคมีไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยหรือสารกำกัดศัตรูพืช อย่างเช่นปลาช่อน ปลาดุก เป็นต้น วันนี้การเลี้ยงปลาในนาข้าวจึงต้องเป็นการเลี้ยงที่ปล่อยพันธ์ปลาเพิ่มเข้าไปเรามาดูว่าเลี้ยงได้อย่างไรและมีผลกระทบอย่างไร

สำหรับการเลี้ยงปลาในนาข้าวนั้นจะใช้ตาข่ายที่มีรูเล็กๆน้ำสามารถผ่านได้ตลอดวางกันตลอดรอบๆพื้นที่นาเพื่อกันไม่ให้ปลาออกไปได้ จะทำการเลี้ยงในช่วงที่ข้าวกำลังตั้งท้องจนก่อนที่จะเก็บเกี่ยวข้าว สำหรับอาหารปลาเมื่อก่อนนั้นจะเป็นแบบธรรมชาติ

แต่เดี่ยวนี้ต้องให้อาหารสำเร็จรูป อย่างอื่นก็ไม่ต้องทำไรอีกแค่ให้อาหารตามเวลา ง่ายสะดวกดีนะครับเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง

WM
ภาพจากฟาร์มไทยแลนด์

ปัญหาที่พบหากว่าเราเลือกเลี้ยงปลาในนาข้าว เนื่องจากว่าช่วงหน้าฝนน้ำเยอะบางครั้งเกินขอบเขตตาข่ายที่เรากันไว้ทำให้ปลาหลุดออกไปทำให้เกิดการขาดทุนได้ หรือไม่อย่างนั้นเราต้องจับปลาขายก่อนกำหนดทำให้เกิดการขาดทุนได้

นี่คือผลกระทบต่อผลผู้เลี้ยงปลาเองนะครับ แต่ยังมีผลกระทบต่อระบบนิเวศอีกด้วยเพราะปลาบางชนิดที่ท่านเลี้ยงไม่ได้เป็นปลาประจำถิ่นและเป็นปลากินเนื้อหรือกินปลาขนาดเล็กหากอยู่ในพื้นที่ก็ไม่น่าจะมีปัญหาหากหลุดออกไปในระบบนิเวศแล้วจะมีผลกระทบอย่างมาก

ปลาประจำถิ่นอาจจะสูญพันธ์ได้หลายคนอาจจะไม่รู้ข้อมูลเหล่านี้ ท่านลองสังเกตแหล่งน้ำใกล้บ้านท่านซิครับว่าเลาที่ท่านเคยเห็นเคยจับหายไปไหนหมดทั้งๆที่ก็มีการจับปกติไม่ได้มากมายอะไรเลย

แต่ก็อยากให้มองสองแบบนั่นคือสารเคมีทำให้ปลาตายหรืออพยพย้ายถิ่นอาศัยเนื่องจากสารเคมีทีใช้ในเรือกสวนไร่นาสุดท้ายก็ซึมลงใต้ดินหรือไหลหลากยามหน้าฝนชะมาลงสู่แม่น้ำลำคลองนั่นเอง หรืออีกประเด็นที่กล่าวมาปลาชนิดใหม่ที่เป็นผู้ล่ามาแทนที่

แล้วเราจะทำอย่างไร แนะนำให้เลี้ยงปลาในนาข้าวที่เป็นปลาประจำถิ่นที่มีอยู่เดิม งดใช้วารเคมีในนาข้าว ใช้เกษตรอินทรีย์เข้ามาแทนที่เกษตรเคมี แค่นี้ก็สามารถลดปัญหาที่เกิดขึ้นได้เยอะมากแล้วแทบจะไม่ต้องทำอย่างอื่นเลย

ผลผลิตที่ได้ก็มากกว่าเดิม ปลาก็แพร่พันธ์ออกไปตามธรรมชาติได้มากขึ้น ส่วนน้ำท่วมเป็นไปตามธรรมชาติต้องบริหารจัดการโดยทำฝายกันน้ำหรือเปลี่ยนทิศทางน้ำออกไปหลายสาขานอกจากลดปริมาณน้ำแล้วยังได้รับน้ำเข้านาข้าวอย่างทั่วถึง

เกษตร และ บทวิเคราะห์ เทคโนโลยีทางการเกษตร ตลาดขายพืชผลทางการเกษตร ผลกระทบทางการเกษตร งบประมาณและนโยบายรัฐเพื่อการเกษตร และการส่งออกพืชผลทางการเกษตร ที่ได้รับความสนใจ ติดตามได้ที่ doodido

ที่มา  ฟาร์มไทยแลนด์