คั่วบ่าลิดไม้ ตำรับอาหารที่นิยมของผู้อาวุโสมีรสเปรี้ยวผสมรสขม
ตำรับอาหารที่นิยมของผู้อาวุโส คั่วบ่าลิดไม้ มีรสเปรี้ยวผสมรสขม
คั่วบ่าลิดไม้ หรือที่รู้จักกันในชื่อ คั่วฝักเพกาอ่อน หรือบางพื้นที่ เรียกว่า ลิ้นฟ้า เป็นตำรับอาหารที่นิยมของผู้อาวุโสมากกว่าคนอายุน้อย เนื่องจากมีรสเปรี้ยวผสมรสขม นิยมนำไปผัดกับเครื่องแกงใส่แหนม
คั่วลิดไม้จะให้เจ๋งกลมกล่อมจริง ๆ ต้องผสมหน่อไม้ต้มลงไปด้วย มันจะไปผสมกันระหว่างหวานกับขม ให้กลมกลืนกัน (ป้าต่วม ละครซอเป็นผู้แนะนำให้ลองทำ)
เพกายังเอาไปทำแหนมได้เหมือนกัน โดยนำเพกาไปเผาไฟจนสุก – ย้ำว่าเผา ไม่ใช่ย่าง – หั่นเป็นชิ้นบางที่สุด คลุกเคล้ากับเกลือ กระเทียม และข้าวนึ่งที่ถูกตำเข้าด้วยกัน ห่อใบตองสักสามวันก็ได้แหนมบ่าลิดไม้ หรือแหนมเพกา ขม เปรี้ยว อ่อมหล่อม กินกับข้าวเหนียว พริกขี้หนูสด เป็นอาหารเจได้สวยๆ อีก
ฝักอ่อนและรากมีสรรพคุณทางยา เมล็ด ใช้เป็นยาแก้ไอ ขับเสมหะ ฝักใช้เป็นยาบำรุงธาตุ ให้ขับผายลม รากช่วยรักษาอาการท้องร่วงและบิด
ส่วนผสม
- ฝักเพกา 200 กรัม
- จิ๊นส้ม 100 กรัม
- กระเทียมสับ 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ
เคล็ดลับในการเลือกส่วนผสม
- การเลือกฝักเพกา ควรเลือกฝักอ่อน โดยสังเกตจากเมื่อจับให้โค้งงอ จะทำได้ง่ายกว่าฝักแก่
เครื่องแกง
- พริกขี้หนู 7 เม็ด
- กระเทียม 10 กลีบ
- หอมแดง 5 หัว
- กะปิ 1 ช้อนชา
- ปลาร้าต้มสุก 1 ช้อนโต๊ะ
- เกลือ 1/2 ช้อนชา
วิธีการทำ
- นำฝักเพกาอ่อนย่างไฟให้อ่อนตัว ขูดเปลือกที่ไหม้ออก แช่น้ำเย็น หั่นบางๆ พักไว้
- โขลกเครื่องแกงรวมกันให้ละเอียด
- เจียวกระเทียมพอเหลือง ใส่เครื่องแกงลงผัดให้หอม ใส่จิ๊นส้ม ผัดให้เข้ากัน
- ใส่ฝักเพกาหั่น ผัดให้เข้ากัน พอสุก ปิดไฟ
เคล็ดลับในการปรุง
- ฝักเพกาอ่อนย่างไฟ ขูดเปลือกที่ไหม้ แล้วแช่น้ำเย็น เพื่อลดความขม
สูตรอาหารพื้นบ้าน สูตรอาหารภูมิภาค สูตรอาหารจานด่วน สูตรอาหารท้องถิ่น สูตรอาหารประเทศเพื่อนบ้าน สูตรอาหารจานเดียว หิวเมื่อไหร่ก็สามารถทำอาหารเป็นจาน ๆ แล้วกินได้เลย มีอาหารให้เลือกหลากหลาย ใครเบื่อที่จะกินข้าวร้านตามสั่งเดิม ๆ แล้วล่ะก็ วันนี้ เราใจดีแจก สูตรอาหารยอดฮิต ทั้งข้าว ทั้งเส้น ฟินได้ไม่มีเบื่อ! เอาไว้ทำอาหารกินเองที่บ้าน ถ้าอยากทราบว่ามีเมนูอาหารอะไรกันบ้างก็ตามมาเลย! อ่านต่อได้ที่ doodido
ที่มา : รัตนา พรหมพิชัย. (2542). ขั้วบ่าลิดไม้.สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ (เล่ม 2, หน้า 628) สิรวิญช์ จำรัส